Trước đây, toàn bộ thức ăn của lợn, vịt, gà (chủ yếu cám) đều phải mua từ các công ty sản xuất thức ăn chăn nuôi. Giờ đây, bà con có thể tự làm cám viên giá rẻ chỉ bằng 1 nửa cám mua từ những phụ phẩm sẵn có.
Theo tính toán của các hộ chăn nuôi heo, 1 con heo đến lúc xuất chuồng ăn hết 9 bao cám các loại. Với giá cám bình quân 250 - 280 ngàng đồng/bao 25 kg, để được 1 tạ heo hơi xuất chuồng phải tiêu tốn 2.5 - 2.7 triệu đồng tiền thức ăn. Để giảm chi phí nhiều trang trại đã tự sản xuất thức ăn cho đàn vật nuôi.
Ông Hoàng Công Nam ( Tản Lĩnh - Sơn Tây) đang nuôi 15 con heo, 100 con gà mỗi giai đoạn phát triển heo cần thành phần dinh dưỡng khác nhau nên tỷ lệ phối trộn các loại thức ăn cũng phải thay đổi theo. Tuy nhiên, thành phần cơ bản của heo vẫn là bột khoai mỳ, bột bắp, đậu tương, bột cá, cám gạo, rau xanh,... nhưng loại này có sẵn được tận dụng ép thành viên cám nên rẻ hơn nhiều so với cám công nghiệp.
Trước đây khi ông Nam vẫn còn sử dụng hoàn toàn cám công nghiệp chi phí thức ăn cho 1 con heo đến khi xuất chuồng khoảng 2.5 - 3 triệu động/con, còn gà khoảng 50 ngàn đồng. Từ khi tự làm được thức ăn chăn nuôi, chi phí thức ăn giảm xuống chưa đến 2 triệu đông/con, 30 - 40 ngàn đồng/gà. Do đó, thời gian vừa qua nhiều hộ chăn nuôi "lao đao" vì giá heo giảm mạnh, còn gia đình ông không bị lỗ.
Theo các chuyên gia, việc tự chế biến thức ăn chăn nuôi sẽ giúp các hộ nông dân giảm được 20% - 30% chi phí so với sử dụng thức ăn công nghiệp.
Do đó, tự chế biến thức ăn đem lại cho bà con những lợi ích sau:
>> Tận dụng nguồn thức ăn sẵn có
>> Tiết kiệm chi phí
>> Đảm bảo nguồn thức ăn sạch - không chất kháng sinh
>> Vật nuôi lớn đồng đều, khỏe mạnh cho sản lượng thịt thơm ngon.
Những tiêu chí khi tự chế biến thức ăn chăn nuôi bà con cần biết
Yêu cầu chung khi phối trộn
- Các loại thức ăn khi đem phối trộn không bị mốc, sâu mọt, có mùi lạ hay bị vón cục.
- Khi phối trộn thức ăn, cần đảm bảo đầy đủ các nhóm: Giàu năng lượng; giàu đạm, giàu vitamin và chất khoáng.
- Một số nguyên liệu đặc biệt cần sơ chế trước để dễ tiêu hóa: Rang chín đậu tương, cây chuối rau xanh băm thái nhỏ,....Các loại nguyên liệu trước khi phối trộn phải nghiền nhỏ.
- Căn cứ số lượng vật nuôi mà tính toán lượng thức ăn sao cho phù hợp.
Cách phối trộn hiệu quả
- Dàn đều nguyên liệu đã nghiền ra nền nhà theo thứ tự loại nhiều đổ trước loại ít đổ sau hoặc sử dụng máy trộn sẽ giúp nguyên liệu được trộn có độ đồng đều hơn.
- Đối với các loại nguyên liệu có khối lượng ít (như chất khoáng, vitamin...) phối trộn trước một ít bột bắp hoặc cám để tăng khối lượng, sau đó mới trộn lẫn với các nguyên liệu khác để đảm bảo phân bố đều trong hỗn hợp thức ăn.
- Thành phần dinh dưỡng của các loại thức ăn tinh phối trộn khác nhau phải sử dụng theo đúng nhu cầu và mục đích, ví dụ: Gia súc non đang lớn, gia súc đực đang khai thác cần cung cấp các loại thức ăn giàu đạm; Gia súc đang nuôi vỗ béo cần cung cấp các loại thực ăn giàu năng lượng.
- Bột cám khi không dùng hết đóng thức ăn vào bao buộc kín, bảo quản ở nơi khô ráo, tránh nơi ẩm ướt hoặc đem ép viên sẽ kéo dài thời gian bảo quản.
- Ngoài ra, trong quá trình nuôi không nên thay đổi thức ăn cũng như khẩu phần ăn và chế độ ăn cho lợn, gà một cách đột ngột, vì có thể làm rối loại tiêu hóa khiến chúng kém ăn.
Hướng dẫn ép cám dạng viên làm thức ăn cho vật nuôi
Nguyên liệu để làm cám từ chính phụ phẩm sẵn có trong mỗi hộ nhà nông như: bột cám, ngô hạt, rau xanh, cua cá ốc nhỏ.... sau khi được phối trộn đưa vào máy ép thành dạng viên.
Đảm bảo hỗn hợp đạt độ ẩm từ 10 - 20%, nếu viên cám khi ra cửa xả quá nhiều bột thì hỗn hợp của bà con đang bị khô cần trộn thêm chút nước hoặc rau xanh. Ngược lại, nếu viên cám ẩm/nhão thì hỗn hợp đang ẩm có thể trộn thêm bột để cân bẳng lại.
Viên cám sau khi ép có độ ấm nóng nên để chúng nguội bớt rồi cho vật nuôi ăn ngay. Nếu dùng không hết có thể đem phơi khô rồi đóng bao kín sử dụng dần.
Tham khảo các dòng máy ép cám viên chính hãng được sản xuất trong nước:
Máy ép cám viên trục đứng S150
Dùng điện 220V
Năng suất 100 - 150 kg/giờ
Máy ép cám viên trục đứng S250
Dùng điện 3 pha - 7.5kw
Năng suất 4 - 5 tạ/giờ.
Máy ép cám viên trục đứng S270 (phiên bản mới)
Dùng điện 3 pha - 11kw
Năng suất 4 - 6 tạ/giờ.
Việc cho vật nuôi ăn cám dạng viên không chỉ giúp vật nuôi dễ ăn - dễ hấp thụ mà còn tiết kiệm chi phí, hạn chế làm vương vãi như dạng bột gây lãng phí. Trên đây, là một vài chia sẻ trong việc cách làm cám viên chăn nuôi giá rẻ cho bà con. Hy vọng bài viết cung cấp những thông tin hữu ích.
Chúc bà con thành công!
